Kahve taksonomisi = Rubiaceae > Coffea >
Arabica,Canephora,Liberica,Eugenoides,Congensis,Anthonyi > ‘’Varyeteler’’
Kahve ağacı (coffea) cinsi, yetiştiği bölgenin toprak ve iklim özelliklerine göre farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar bazen gözle görülmeyebilir ve nitelik, aroma gibi farklılıkları demlendikten sonra fincanda değerlendirmek gerekir. Genel olarak kahve çiftçileri, geçimlerini kahve sektöründen elde ettiklerinden dolayı, ağırlıklı olarak yaşadıkları bölgenin doğal özelliklerine göre kahve türünü seçer ve yetiştirir.
Narin yapısı ve daha fazla lezzet çeşitliliği sunduğundan kaynaklı Dünya’da en fazla kabul görmüş ağaç Arabica ağacıdır. Nitelikli çekirdeklerin tamamı Arabica ağacından oluşmaktadır. Arabica ağacının çiçekleri beyaz ve hoş kokulu, dikildikten yaklaşık 3 yıl sonra meyve vermeye başlayan, kirazı andıran kırmızı meyvesinin içinde karşılıklı iki yarım çekirdek bulunan ve 30-40 yıl boyunca aralıksız meyve veren bir ağaçtır. Yüksek rakımlarda yetişir. Doğal haline bırakıldığında 8-10 metreye kadar uzayan ağaç, meyvelerin kolay toplanabilmesi için sürekli budanarak 4-5 metre uzunluğunda veya bir çalı boyutunda tutulur. Kahvenin defne yaprağına benzer derimsi ve kenarları dalgalı kışın dökülmeyen koyu, parlak ve sivri uçlu yaprakları vardır. Bol yağış alan, ortalama sıcaklığın 18-24°C arasında bulunduğu ve don olayının görülmediği, Yengeç ve Oğlak dönencesi arasında, Ekvatorun 25° Kuzey'i - 30° Güney'i arasında ki tropikal iklimli kuşakta yetişir. Soğukta ağaç kurur ve ölür, ayrıca ani ısı değişiklikleri de ağaca zarar verir. Nemli ortamı sevdiğinden, kahve ağacının düzenli yağışın olduğu tropik bölgelerde yetiştirilmesi gerekir. Bu bölgeye ‘’kahve kemeri’’ adı verilir.
Kahve taksonomisinde bahsettiğimiz farklı türleri olmasına rağmen yalnızca Arabica ve Canephora türlerinin ihracat için tarımı yapılır. En çok karıştırılan şey ise Canephora’ya Robusta denmesidir. Robusta, Canephora türünün ana varyetesidir. Arabica çekirdeklere göre daha az tercih edilmesi ise kolay üretilir olması ve aroma kalitesinin düşük olmasıdır. Bir diğeri ise kafein oranlarının farklı olmasıdır. Arabica %0,6-1,4 arasında bir kafein oranına sahipken, Canephora %1,8-4 oranında kafeine sahiptir.
Canephora'ya her seferinde Robusta diyen biri olarak bunu öğrendiğim iyi oldu, ayrıca kafein oranının daha yüksek olduğunu bilmiyordum, önemli bir fark Arabica ile.